Dolenni at bolisïau Diwydiant Twristiaeth Llywodraeth Cymru

Mae’r Senedd wedi pleidleisio i roi’r dewis i gynghorau gyflwyno treth fach ar arosiadau dros nos er mwyn codi arian hanfodol i’w ailfuddsoddi mewn twristiaeth leol.

Y Deddf Llety i Ymwelwyr (Cofrestru ac Ardoll) Etc. (Cymru) yw treth leol gyntaf Cymru, a ddyluniwyd ac a ddeddfwyd yng Nghymru.

Gall cynghorau lleol yng Nghymru nawr ddewis ychwanegu tâl bach ar arosiadau dros nos, a fydd yn codi arian i’w ailfuddsoddi mewn costau sy’n gysylltiedig â thwristiaeth – megis gwella toiledau, llwybrau cerdded, traethau, canolfannau ymwelwyr a gweithgareddau.

Y dyddiad cynharaf y gellid cyflwyno treth ymwelwyr yw Ebrill 2027, yn dilyn ymgynghoriad lleol a chyfnod rhybudd o 12 mis.

Mae’r Deddf hefyd yn cyflwyno cofrestr statudol genedlaethol ar gyfer pob darparwr llety ymwelwyr sy’n gweithredu yng Nghymru. Bydd cofrestru’n rhad ac am ddim ac yn darparu data a mewnwelediad gwerthfawr am faint a graddfa’r sector ledled Cymru.

Mae Llywodraeth Cymru wedi cadarnhau mai’r Awdurdod Cyllid Cymru (ACC) fydd yn gyfrifol am reoli’r Gofrestr newydd o Ddarparwyr Llety Ymwelwyr.

Bydd y gofrestr yn:

• Sicrhau dull cyson a thryloyw o ddarparu llety yng Nghymru.
• Cefnogi awdurdodau lleol i reoli twristiaeth yn fwy effeithiol.
• Darparu sylfaen ar gyfer cyflwyno treth ymwelwyr yn y dyfodol, y gall awdurdodau lleol ddewis ei gweithredu i ailfuddsoddi mewn gwasanaethau ar seilwaith lleol.

Bydd yr ACC yn gweithio’n agos gyda darparwyr llety, awdurdodau lleol a rhanddeiliaid twristiaeth i sicrhau cyflwyno’r gofrestr yn esmwyth ac yn gefnogol.

Gwybodaeth Pellach

• Cofrestru llety ymwelwyr | Is-bwnc | LLYW.CYMRU
• Ardoll ymwelwyr | Is-bwnc | LLYW.CYMRU
• Yr ardoll ymwelwyr: cyfraniad bach ar gyfer etifeddiaeth barhaol | LLYW.CYMRU

Ar gyfer llwyfannau archebu a cynrychiolwyr twristiaeth

• 12 Tachwedd at 2:00yp (Saesneg) – [Cofrestrwch yma]
• 13 Tachwedd at 2:00yp (Cymraeg) – [Cofrestrwch yma]

Ar gyfer darparwyr llety ymwelwyr

• 19 Tachwedd at 2:00yp (Saesneg) – [Cofrestrwch yma]
• 25 Tachwedd at 2:00yp (Cymraeg) – [Cofrestrwch yma]

Rydym yn bwriadu cyflwyno cynllun trwyddedu ar gyfer llety ymwelwyr yng Nghymru, gan ddechrau gyda llety hunanddarpar.

Bydd y cynllun yn cefnogi twristiaeth yng Nghymru drwy:

• rhoi sicrwydd i ymwelwyr bod llety yn bodloni'r safonau y byddent yn eu disgwyl
• darparu cyfundrefn glir i ddarparwyr.

Rydym wedi cyhoeddi drafft o Fil Datblygu Twristiaeth a Rheoleiddio Llety Ymwelwyr (Cymru).

Disgwylir i'r Bil gael ei gyflwyno i'r Senedd ym mis Tachwedd 2025, yn amodol ar benderfyniad y Llywydd.

Os caiff ei basio, bydd y Bil yn creu'r fframwaith cyfreithiol ar gyfer y cynllun trwyddedu.  Bydd yn adeiladu ar gynlluniau ar gyfer cofrestr genedlaethol o ddarparwyr llety ymwelwyr, a nodir yn Neddf Llety Ymwelwyr (Cofrestr ac Ardoll) Etc. (Cymru) 2025.

Bydd y Bil hefyd yn creu Cod cyfraith Cymru ar dwristiaeth. Bydd hwn yn dod â chyfreithiau presennol ar dwristiaeth at ei gilydd a gwneud y gyfraith yn haws ei chanfod a'i deall.

Bydd esboniad manwl o'r Bil a'i effaith yn cael ei gyhoeddi yn y Memorandwm Esboniadol pan gyflwynir y Bil.

Mwy o wybodaeth

• Trwyddedu llety ymwelwyr yng Nghymru | LLYW.CYMRU

Mae eiddo a ddefnyddir fel llety gwyliau hunanddarpar yn cael eu dosbarthu naill ai'n ddomestig neu'n annomestig at ddibenion trethiant lleol. Mae eiddo domestig yn atebol am y dreth gyngor ac mae eiddo annomestig yn atebol am ardrethi annomestig (a elwir yn aml yn drethi busnes). Mae angen meini prawf penodol i ddosbarthu llety gwyliau hunanddarpar, gan y gellid defnyddio'r un eiddo naill ai at y diben hwn neu fel anheddau domestig. Mae rhagor o fanylion am bolisi Llywodraeth Cymru ar y mater hwn ar gael yma: Ardrethi Annomestig ar gyfer Eiddo Hunanddarpar yng Nghymru | Busnes Cymru (gov.wales)